Алаяқтықтан сақ болыңыз!
Цифрлық әлемде сақталуға міндетті гигиеналық ережелер бар. Тек осы жағдайда олар сіздің киберкеңістігіңізді қорғауға көмектеседі, ал егер сіз абайсыз болсаңыз, қаржылық алаяқтардың тұзағына түсіп қалуыңыз мүмкін.Fingramota.kz порталы киберқауіпсіздік шаралары туралы айтып берді, оларды іс жүзінде қолдана отырып, бүкіл отбасы үшін пайдалы цифрлық әдеттерді қалыптастыруға болады.
- Ешқашан және ешкімге, әсіресе бейтаныс адамдарға жеке басыңызды куәландыратын құжаттың көшірмесін немесе картаның толық мәліметтерін жібермеңіз, әсіресе артқы жағындағы үш таңбалы кодты, SMS-хабарламадағы кодты және басқа да жеке ақпаратты хабарламаңыз. Күмәнді сілтемелерді ашпаңыз немесе белгісіз көздерден лицензиясыз қолданбаларды жүктемеңіз.
- Сандық кеңістігіңізде антивирус қолданып, мерзімді түрде «толық тазалау жұмысын» жүргізіңіз. Гаджетіңізді жиі тазалаңыз. Атап айтқанда, поштаны тексеріп, спам мен күдікті хаттарды жойыңыз, олардың жіберушілерін бұғаттайсыз, әлеуметтік желілердегі қажетсіз хаттар мен ойын-сауық жазылымдарына жазылудан бас тартыңыз және қажет емес деректерді жою үшін кэшті мерзімді түрде тазалаңыз. Белгілі бір пошта жәшіктері мен онлайн қызметтерді ұзақ уақыт пайдаланбасаңыз, оларды жойған дұрыс. Антивирустық бағдарламаны жаңартуды ұмытпаңыз, ол сіздің гаджетіңізге алаяқтық шабуылдар болған жағдайда оларды сәтті блоктайды. Банктік шоттарға кіру үшін жалпыға ортақ Wi-Fi кіру нүктелерін пайдаланбаңыз.
- Күрделі және әртүрлі құпия сөздерді пайдаланыңыз. Сандық гигиена әлеуметтік желілердегі, поштадағы және әртүрлі қосымшалардағы, соның ішінде қаржылық бағдарламалардағы тіркелгілеріңіз бен жеке кеңселеріңіз үшін бар құпия сөздердің қауіпсіздігіне байланысты. Құпия сөзді жасаған кезде, түрлі ассоциацияларды пайдалануға тырысыңыз, мысалы, орналасуды ауыстыру әдісін қолдана отырып, сүйікті өлеңіңізден бір жолды алып, оның алғашқы әріптерін пайдалануға болады. Құпия сөзіңізді сіз үшін қасиетті мағынаға ие сандар мен таңбалармен күшейтіңіз. Ең бастысы, парольді қағазға түсірмеу. Жаңа комбинацияларды жасай отырып, құпия сөздерді жиі өзгертіңіз. Оларды ешқашан ешкімге бермеңіз.
- Телефоныңызға рұқсат етілмеген дүкендерден қолданбаларды орнатпаңыз және құпиялылық параметрлерін мұқият бақылаңыз. Қолданбаларды жүктеп алмас бұрын, пайдаланушы пікірлерін мұқият оқып шығыңыз және қолданба әзірлеушілері оны мерзімді түрде жаңартып тұрғанына көз жеткізіңіз. Егер сіз картаны ақылы қолданба қызметтеріне байланыстырғыңыз келсе, бұл үшін виртуалды картаны пайдаланыңыз. Орнату талаптары сізді алаңдататын болса, сіз бас тартуға және басқа, сенімдірек қосымшаны таңдауға құқығыңыз бар.
- Файлдардың қосалқы көшірмесін жасауды ұмытпаңыз. Маңызды файлдардың қосалқы көшірмелерін тұрақты түрде сыртқы USB- дискісіне жасаңыз. Бұл опция баптау конфигурациясын, барлық қолданбаларды және жеке ақпаратты сақтау мақсатында ойлап табылған. Банктік картаңызға тікелей байланысты нөмірі бар телефонды жоғалтып алсаңыз немесе ол ұрланса, сізге қызмет көрсететін банкке дереу хабарласыңыз. Картаңызды бұғаттауды сұраңыз.